Angst verminderen door het te begrijpen
Angst is een natuurlijke emotie. Ieder mens, in iedere cultuur en van iedere leeftijd, is weleens bang of angstig. Denk maar eens terug aan de laatste keer dat jij bang was. Misschien kwam er een auto iets te snel op je afgereden, een dierbare van jou verkeerde na een ongeluk in kritieke toestand, je kreeg een heftige diagnose te horen of je dacht bijvoorbeeld aan de consequenties van corona.
- Maar wat is angst nu precies?
- Wat is het nut van bang zijn?
- En wat kun je doen om weer te kalmeren?
Vandaag geven we inzichten op deze onderwerpen vanuit de zienswijze van Biologika, de Nieuwe Medicina.
Wat is angst?
Je kent het wel: van het ene op het andere moment sta je erbij als een stijve plank of je springt een eind in de lucht alsof je leven ervan afhangt. Je bent ergens van geschrokken.
Je hart zit in je keel en je staat flink na te trillen op je benen. Herkenbaar? Vast wel, angst is een heel menselijke emotie die we al eeuwenlang ervaren. Vroeger schrok je van een tijger die iets te dicht in de buurt kwam, nu schrik je van een knal die uit het niets komt en je oren laat rinkelen. Zelf als de eerste schrik voorbij is, blijf je bang voor de gevolgen van bijvoorbeeld je ontslag, of faillissement of een vechtscheiding…
Bij angst ontstaat er een onmiddellijke fysieke en emotionele reactie. De ene mens vecht, de ander vlucht, en weer een ander bevriest. Maar allemaal zijn we tijdelijk bang voor iets dat ons brein als gevaarlijk heeft ervaren, waardoor het allerlei processen in gang zet om ervoor te zorgen dat jij kan overleven. Ons brein is zo geprogrammeerd dat hij ons van seconde tot seconde in leven wil houden.
Het voordeel hiervan is dat je in een ogenblik een stoot adrenaline krijgt om je alert te maken. Het nadeel is dat je minder goed kan nadenken op zo’n moment, omdat je helemaal gefocust bent op dat ene gevaar. We worden in die momenten letterlijk minder creatief en slim, want er is slechts één focus: in leven blijven.
Zo werkt angst
Onmiddellijk nadat je brein een gevaar heeft geregistreerd komt er een reactie op gang: de hypofyse in je hersenen krijgt het seintje dat er adrenaline en cortisol aangemaakt moet worden. En dus gaan je bijnieren hard aan het werk om dit te produceren. Terwijl tegelijkertijd via de teelballen of eierstokken extra testosteron aangemaakt wordt.
En dan vlucht je, bevries je of vecht je. Je bloeddruk en hartslag gaan omhoog, je spieren raken gespannen omdat er meer bloed naar toe gevoerd wordt, je ademhaling gaat hoger zitten, je zintuigen worden scherper en je pijngrens daalt. Allemaal klassieke symptomen van angst en allemaal bedoeld om jou de grootste overlevingskansen te geven.
Want of er nu een tijger je aan staat te kijken alsof je een lekker hapje bent of jouw narcistische buurman – die jij onbewust ervaart als roofdier (lees: gevaar) staat scheldend voor je neus. In beide gevallen wil je maken dat je wegkomt. En daar heb je extra energie voor nodig.
Heel slim dus van je lichaam dat het zo reageert. Maar in sommige gevallen kan angst ook een belemmering vormen. Met name als te lang duurt, oftewel het een biologische tijdlimiet overschrijdt. Misschien heb je je maandenlang heel angstig gevoeld tijdens de coronacrisis (om welke reden dan ook) of durf je je baas niet tegen te spreken omdat je bang bent dat je je baan verliest, terwijl je je niet gewaardeerd voelt. Als wij door ons eigen verleden, trauma’s, impacten en overtuigingen onnodig te lang in angst blijven (leven), zal de kortdurende en – biologisch gezien – positieve, levensreddende lichamelijke reactie overslaan naar een belemmerende en destructieve werking. Dit is wanneer wij ons onbewust vastzetten in een overlevingstoestand. En zoals wij het bij Biologika, de Nieuwe Medicina leren kunnen angsten letterlijk lichamelijke of psychische aanpassingen – oftewel ziektes – aanzetten…
Je angst beter begrijpen
Onderzoek laat zien dat 70% van de mensen vlucht of vecht in een angstsituatie, 15% bevriest en kan niets meer doen en 15% kan zijn acties controleren en is daardoor in staat om anderen te helpen. Het mooie hiervan is dat als je begrijpt hoe angst werkt en waarom je lichaam zo reageert je beter in staat bent om jezelf maar ook anderen te helpen.
Wij mensen zijn ‘groepsdieren’ en elkaar helpen zit in onze natuur. Net als het luisteren naar een alfa. Of dit nu vroeger je vader was of het onderzoeksinstituut dat de cijfers op tafel legt, zowel mensen als dieren kijken op naar een leider. Want de alfa is biologisch gezien verantwoordelijk voor de overleving van de roedel! Dit wordt nog sterker als we angst ervaren. Onze reactie wordt grotendeels bepaald door hoe de alfa reageert. Ook al is zijn leiding misschien wel discutabel.
Stel je laat een huis bouwen, je droomhuis waar je heel lang voor hebt gespaard. Gaandeweg tijdens het proces kom je er achter dat de draagconstructie niet deugt, je mooie huis zou weleens kunnen instorten dus roep je de experts erbij. De aannemer en de bouwvakker.
De aannemer komt in zijn nette pak, stropdas om en legt een keurig document op tafel. Alles is uitgerekend, dit kan niet misgaan, is zijn verklaring. De bouwvakker komt in zijn werkkleding vol stof, zijn hamer bungelend aan zijn broek en zegt iets heel anders: “ik ben het met u niet eens, deze draagconstructie is niet goed berekend”.
Wie geloof je nu? Waarschijnlijk de aannemer terwijl hij nog geen schroef in de muur heeft gedraaid. Terwijl bouwvakker tijdens het bouwen alle ins en outs van het gebouw heeft leren kennen.
Als we angst ervaren geloven we de alfa, degene die in onze ogen de meeste autoriteit heeft of zijn cijfers nu getoetst zijn of niet. Denk maar eens aan de sterftecijfers van de coronapatiënten die achteraf niet aan de normen voldeden, terwijl ze ons maandenlang in de greep hadden.
Maar hoe moet ik me minder angstig voelen..?
Wat kun je nu doen als je angst blijft ervaren? Het begint bij het begrijpen van je angstmechanismen. En dat is fijn, want hoe bewuster je over de oorzaken van je eigen angsten wordt, hoe beter en gemakkelijker je je weer kunt ontspannen en weer helder nadenken.
Wanneer wij angstig of bang zijn, zijn we vaak niet eens bewust over waar wij precies bang voor zijn. Daarom is het goed om achter de angstreacties te kijken en ze dieper te onderzoeken. Wist je dat onder al onze angsten bepaalde biologische, onbevredigde behoeftes en overtuigingen verschuilen? Stel, je bent bang voor wat er gaat gebeuren als je dierbare (b.v. je partner of vader) te horen krijgt dat hij ongeneeslijk ziek is… Waar ben je dan precies bang voor? Wat is eigenlijk je grootste angst? Het is nodig om eerst hierbij stil te staan.
Voor de ene zal het wellicht de angst zijn om alleen achter te blijven, en geloven dat je niet in staat zult zijn om dat verlies te verwerken, terwijl voor iemand anders de oorzaak van de angst is dat je het proces van ziek zijn en lijden niet aankunt. Het niet kunnen aanzien, er niet mee om kunnen gaan dat je dierbare pijn lijdt. Of weer bij iemand anders kan de angst zitten in een overtuiging dat je jouw dierbare niet kunt redden…! Maar dat het wel als jouw verantwoordelijkheid voelt om hem of haar te redden…
Kortom: om diepere inzichten te kunnen krijgen over onze angsten zijn nieuwe, biologische benaderingen nodig. Inzichten, waarbij o.a. ‘de Biologika innerlijk werk vragen’ ons verder kunnen helpen om meer van onze angstreacties te begrijpen. Want hoe beter wij onze biologie, overlevingsmechanismes en angsten door hebben, hoe meer wij er een positieve, rustgevende wending aan kunnen geven!
Wil je meer weten over angstmanagement en ben je nieuwsgierig naar hoe je de oorzaken van je angsten beter kunt leren begrijpen?
Dan nodigen we jou uit om kennis te maken met ons Studieaanbod. Er zijn volop leermogelijkheden: Jaaropleiding, Masterclasses, Bionac en nog meer! Jij bent welkom.